Zorggebruik
De Nederlandse bevolking vergrijst en wordt daarnaast opgeroepen om langer zelfstandig thuis te blijven wonen. Dit betekent hoogstwaarschijnlijk dat het zorggebruik zal toenemen en de zorg op een andere manier moet worden aangeboden. Om ervoor te zorgen dat voldoende zorg kan worden geleverd aan de groeiende groep mensen die in de toekomst gebruik zal maken van zorg en ondersteuning, zijn beleidsmaatregelen genomen. Dit roept de vraag op, of de omvang van het gebruik is veranderd en wie degenen zijn die deze zorg gebruiken. Hier vindt u de trends en ontwikkelingen in Groningen op het gebied van het gebruik van de zorg vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de Wet langdurige zorg (Wlz) en de Wijkverpleging.
Maatwerk Wmo
De maatwerkvoorzieningen in de Wet maatschappelijke ondersteuning zijn bedoeld als hulp voor individuen waarvoor algemene voorzieningen niet toereikend zijn. In de provincie Groningen maken gemiddeld 68 per 1000 inwoner in 2019 gebruik van een maatwerkvoorziening (landelijk 61 per 1000). In de gemeenten Oldambt en Stadskanaal maken de meeste inwoners gebruik van een maatwerkvoorziening. In de gemeente Loppersum gebruiken relatief de minste inwoners een maatwerkvoorziening (14 per 1000 inwoners). De kaart hieronder geeft inzicht in de onderlinge verschillen tussen gemeenten (2019).
Over het algemeen maken cliënten vooral gebruik van de voorziening hulpmiddelen en diensten. De leeftijdsgroep die de meeste maatwerkvoorzieningen gebruikt is de groep van 75 jaar en ouder. De meest voor de hand liggende verklaring hiervoor is dat oudere mensen over het algemeen vaker ondersteuning thuis nodig hebben. Als we kijken naar het verschil tussen mannen en vrouwen zien we dat vrouwen (1.5 keer) meer gebruik maken van maatwerkvoorzieningen dan mannen, wellicht omdat zij ouder worden en vaker alleen thuis wonen.
Wet langdurige zorg
De langdurige zorg wordt door de overheid georganiseerd middels de Wet langdurige zorg (tot 2015 viel de zorg onder de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, de AWBZ). De zorg kan zowel thuis als in een instelling worden georganiseerd. De zorg wordt vooral gebruikt door kwetsbare ouderen en mensen met een beperking (zowel lichamelijk als verstandelijk) en biedt o.a. voortdurende (intensieve) geneeskundige zorg, verzorging en verpleging en hulpmiddelen voor hogere zorgzwaartes.
In de provincie Groningen maken in 2017 gemiddeld 63 per 10.000 verzekerden gebruik van langdurige zorg thuis en gemiddeld 159 per 10.000 in een instelling. De overheid streeft ernaar zoveel mogelijk langdurige zorg in de eigen omgeving te bieden. We zien dan ook een daling van het aantal mensen dat langdurige zorg in een instelling ontvangt en een toename van het aantal dat thuis de zorg ontvangt. Bij de zorg in instellingen staat Appingedam bovenaan (262 per 10.000) en Pekela onderaan (112 per 10.000).
Als we kijken naar het gebruik van verschillende groepen is te zien dat het gebruik toeneemt naar mate de leeftijd vordert. In de groep 18 tot en met 65 jarigen zijn er (landelijk) meer mannen dan vrouwen die zorg in een instelling ontvangen (resp. 24 en 17 per 10.000). Bij de groep 65 jaar en ouder zijn het aanzienlijk meer vrouwen die langdurige zorg ontvangen, zowel thuis als in een instelling. Dit heeft voor een deel te maken met het feit dat vrouwen ouder worden dan mannen.
Wijkverpleging
De wijkverpleging levert een belangrijke bijdrage aan het langer thuis organiseren van de zorg. Wijkverpleging is er voor mensen die thuis verzorging of verpleging nodig hebben. Daarnaast maakt de wijkverpleegkundige afspraken met de gemeente over zorg, welzijn en wonen.
In de provincie Groningen ligt het aantal mensen dat gebruik maakt van de wijkverpleging hoger dan gemiddeld in Nederland (respectievelijk 383 per 10.000 en 318 per 10.000 verzekerden). Het gebruik is sinds 2015, het jaar waarin de wijkverpleging in de basisverzekering kwam, behoorlijk toegenomen. In de provincie was het aantal per 10.000 nog 340, en landelijk lag het aantal op 296. In de gemeente Groningen wordt het minst vaak gebruik gemaakt van de wijkverpleging, namelijk door 280 op elke 10.000 verzekerden. De gemeenten met het meeste gebruik zijn Stadskanaal (584) en Westerwolde (559). Het hogere gebruik, en dus de hogere kosten, van wijkverpleging in de hele provincie Groningen kan mede worden verklaard door het relatief hoge aantal mensen van 65 jaar en ouder (19,2% in de provincie Groningen ten opzichte van 18,8 gemiddeld in Nederland).
