Loppersum lost Delfzijl af als sterkst krimpende Gemeente
De bevolking van de Eemsdelta-regio hoort al jaren bij de sterkst krimpende van Nederland, maar binnen dit gebied bestaan wel verschillen. In de periode voor 2016 nam de bevolking van de gemeente Delfzijl het meest af, maar in de periode daarna is Delfzijl als meest krimpende gemeente afgelost door Loppersum. Dit komt door veranderingen in verhuisbewegingen in beide gemeenten. Ten eerste verhuizen Groningers per saldo niet meer van Delfzijl naar Loppersum, maar juist van Loppersum naar Delfzijl. Ten tweede is er in Delfzijl vanuit de gemeente Westerwolde een sterke vestiging van inwoners. Dit is in Loppersum niet het geval.
Binnenlandse verhuizingen zorgen voor verschil
Het feit dat Delfzijl tegenwoordig minder snel krimpt dan Loppersum heeft vooral te maken met de ontwikkeling van het binnenlandse verhuissaldo. Het verhuissaldo geeft het verschil weer tussen het aantal vertrekkers en vestigers. Het wordt doorgaans uitgesplitst in een binnenlands verhuissaldo, van en naar andere Nederlandse gemeenten, en een buitenlands verhuissaldo (immigratie en emigratie).
In de afgelopen jaren is het totale verhuissaldo in Delfzijl en Loppersum doorlopend negatief, maar te zien valt dat het verhuissaldo in Delfzijl in de periode 2015-2018 een stuk minder negatief is dan in de periode daarvoor. De verklaring hiervoor is te vinden bij de binnenlandse verhuizingen. Er vertrekken per saldo namelijk minder mensen vanuit Delfzijl naar andere Nederlandse gemeenten (van -5,8% naar -4%),. In Loppersum vertrekken per saldo juist meer mensen dan (van -2,3% naar -5%).
Het buitenlandse verhuissaldo laat geen grote verschuivingen zien. In Delfzijl is het saldo in 2015-2018 ongeveer gelijk aan de periode ervoor. In Loppersum waren gedurende 2015-2018 meer immigranten dan emigranten. Dit is juist gunstig voor de bevolkingsontwikkeling in deze gemeente en verklaart niet waarom Delfzijl is afgelost als sterkst krimpende gemeente door Loppersum.
Loppersum verliest inwoners aan Delfzijl
De verschuivingen in binnenlandse verhuizingen kunnen deels verklaard worden door te kijken naar gemeenten van herkomst en bestemming. Hieruit blijkt dat, tussen 2015 en 2018, 56 inwoners meer van Loppersum naar Delfzijl zijn verhuisd dan andersom. In de vier jaar ervoor verhuisden per saldo juist 4 inwoners meer van Delfzijl naar Loppersum. Mogelijk heeft dit te maken met de gevolgen van de gaswinningsproblematiek, die de gemeente Loppersum harder treffen dan de gemeente Delfzijl, maar nader onderzoek is nodig om zoiets met zekerheid te kunnen vaststellen.
Verhuizingen binnen de provincie Groningen maken het verschil
Een tweede reden voor de positieve ontwikkeling van het binnenlandse verhuissaldo in Delfzijl is het feit dat er per saldo minder mensen zijn verhuisd van Delfzijl naar een andere gemeente in de provincie Groningen. Tussen 2011 en 2014 was er een negatief verhuissaldo van 813 personen terwijl dit saldo tussen 2015 en 2018 nog maar 446 personen bedroeg. Het verhuissaldo met de rest van Nederland was tussen 2015 en 2018 in Delfzijl ook minder negatief dan in de periode daarvoor, maar deze positieve ontwikkeling is minder sterk dan die binnen de provincie.
Aan de andere kant zien we dat in Loppersum het aantal mensen dat vertrekt naar een andere gemeente in Groningen bijna is verdubbeld. In de periode tussen 2011 en 2014 verhuisden per saldo 157 personen meer van Loppersum naar een andere gemeente binnen de provincie , tussen 2015 en 2018 was dit gestegen naar 312personen. Bovendien verliest gemeente Loppersum ook steeds meer inwoners aan andere provincies, vooral aan Drenthe, Friesland en Noord-Brabant. Ook hier is mogelijk een relatie met de gaswinningsproblematiek te leggen.
Delfzijl krijgt veel vestigingen vanuit Westerwolde
Wanneer we dieper kijken naar de verhuizingen binnen de provincie dan valt vooral de ontwikkeling van het aantal verhuizingen tussen de gemeente Westerwolde en de gemeente Delfzijl op. Tussen 2011 en 2014 vestigden zich 12 personen meer vanuit Westerwolde in Delfzijl dan andersom. Tussen 2015 en 2018 neemt dit vestigingsoverschot voor Delfzijl explosief toe naar 388 mensen. Het is aannemelijk dat dit te maken heeft met vluchtelingen die vanuit het asielzoekerscentrum in Ter Apel elders in de provincie zijn gaan wonen. Er zodoende dus eigenlijk sprake van indirecte immigratie in Delfzijl. In Loppersum heeft deze toename van het aantal inwoners vanuit Westerwolde niet plaatsgevonden en is er dus geen indirecte immigratie.
Conclusie
Sinds 2016 krimpt Loppersum sneller dan Delfzijl. Dit heeft vooral te maken met het feit dat het binnenlandse vertrekoverschot vanuit Delfzijl is afgenomen, terwijl dit in Loppersum juist is toegenomen. Sinds 2015 krijgt Delfzijl meer inwoners vanuit Loppersum en Westerwolde dan ervoor. Ook zijn in de laatste jaren per saldo minder mensen vanuit Delfzijl vertrokken naar andere plaatsen binnen de provincie, dit komt voor een belangrijk deel door een indirecte immigratie via het AZC in Ter Apel. In Loppersum vindt deze beweging niet plaats en zijn per saldo juist meer mensen naar andere gemeenten in de provincie Groningen en de rest van Nederland vertrokken.
