Vraag en aanbod mantelzorg uit balans?

Geschreven op 13 april 2018

“Iets meer niet-helpers geven aan dat zij door gezondheidsproblemen of gebrek aan tijd niet optimaal inzetbaar zijn.”

Vanwege demografische ontwikkelingen neemt de behoefte aan mantelzorg de komende jaren fors toe. De bereidheid om te zorgen, groeit nog niet mee. En de groep waaruit mantelzorgers gerecruteerd kunnen worden, neemt in omvang af. Op dit landelijke beeld vormt de provincie Groningen geen uitzondering.

Het landelijke beeld is geschetst in het rapport Voor elkaar? Stand van de informele hulp in 2016 (SCP, dec 2017). Hierin komt onder meer naar voren dat een derde van alle 16-plussers mantelzorg verleent. In de leeftijdsgroep 45-64-jarigen is het aandeel mantelzorgers het grootst; zij verzorgen vooral hulpbehoevende (schoon)ouders. Van degenen die geen informele hulp verlenen zegt ruim twee derde bereid te zijn om dat wel te doen. Dit is tussen 2014 en 2016 niet veranderd. Wel geven in 2016 iets meer niet-helpers aan dat zij door gezondheidsproblemen of gebrek aan tijd niet optimaal inzetbaar zijn.

Meer vraag naar mantelzorg, vermoedelijk minder aanbod

Kijken we naar de bevolkingsprognoses voor de provincie Groningen, dan lijkt sprake van een toenemende mismatch: terwijl de leeftijdsgroep die een groot beroep doet op mantelzorg (80+) verdubbelt, neemt de leeftijdsgroep die vooral mantelzorg verleent met een kwart af. Zie figuur 1.

Figuur 1:

Informele zorg anders inrichten?

Figuur 2 geeft net een andere kijk op de zaak: ondanks de sterke toename van het aantal 80’plussers blijft hun aandeel in de bevolking de komende decennia kleiner dan 10%. (Dit geldt voor de provincie Groningen in haar geheel; kijken we naar afzonderlijke gemeenten dan zal het percentage 80'plussers in veel gevallen boven de 10% uitkomen). Het aantal 65’plussers is vanaf 2035 meer dan een kwart. Maar zowel in de leeftijdsgroep 45 tot 65 jaar als bij jongere  leeftijdsgroepen zou in principe voldoende mantelzorgergerspotentieel moeten zijn.

Figuur 2

Meer weten of de informele zorg anders inrichten?

De toekomstbestendigheid van de mantelzorg is één van de vraagstukken waarmee Sociaal Planbureau Groningen zich bezighoudt.