Woningvoorraad krimpgebieden Groningen concentreert zich langzaam in grote kernen

Geschreven op 23 april 2019

“In krimpgebieden is sprake van een afname van de woningvoorraad, met uitzondering van enkele grotere plaatsen zoals Winschoten, Veendam en Appingedam.”

Krimp laat zich op vele manieren meten. Eén van de duidelijkste meetwijzes is de sloop en nieuwbouw van woningen; waar groeit en stijgt de woningvoorraad? Tussen 2011 en 2019 zijn er in de provincie Groningen veel woningen gebouwd en gesloopt. De nieuwbouw concentreert zich vooral in de stad Groningen en naastgelegen gemeenten. Ook in krimpgebieden vindt nieuwbouw plaats. Dit was in de meeste gevallen niet voldoende om het aantal gesloopte woningen te compenseren. Alleen in enkele grote kernen in krimpgebieden zijn er per saldo woningen bijgekomen.

Minder sloop in grotere kernen krimpgebieden

In totaal werden er sinds 2011 3.238 woningen gesloopt. De sloop van woningen in de provincie Groningen lijkt op het eerste gezicht redelijk gelijkmatig verdeeld (zie tabblad Sloop bij onderstaande interactieve visualisering). Overal in de provincie zijn er woningen uit de voorraad genomen: in grote en kleine plaatsen, in de stad en daarbuiten, in krimp- en in groeigebieden.

Toch zijn er enkele interessante ontwikkelingen te zien. Zo werd er in sommige plaatsen meer gesloopt dan gemiddeld. Dit gebeurt vooral in de grotere plaatsen ten oosten van de stad Groningen. Hoogezand, Stadskanaal en Musselkanaal zijn hiervan treffende voorbeelden. In Veendam was juist nauwelijks sprake van sloop. In het noorden van de provincie zien we eenzelfde beeld. Daar is gesloopt in middelgrote kernen als Ulrum, Wehe den Hoorn, Uithuizermeeden en Roodeschool, terwijl er in Winsum nauwelijks sprake is van sloop.

Tot slot is het interessant dat er in het aardbevingsgebied niet meer gesloopt is dan in andere gebieden in het noorden en oosten van de provincie. Gezien de opgave die daar ligt, is dit wel de verwachting. Dat er niet meer woningen gesloopt zijn dan elders, heeft waarschijnlijk te maken met de onduidelijkheid over de versterkingsopgave in het aardbevingsgebied.

Bron: analyse regionale verschillen met data van Sociaal Planbureau Groningen en Basisregistratie Adressen en Gebouwen (BAG)

Nieuwbouw van woningen

Sinds 2011 zijn er in totaal zijn 6.672 nieuwbouwwoningen aan de provinciale woningvoorraad toegevoegd. Op het tabblad Nieuwbouw is te zien dat deze woningen vooral zijn gebouwd in en om de stad Groningen. In Haren, Bedum, Leek en Zuidhorn zijn er grote aantallen woningen bijgekomen, maar ook Meerstad springt eruit. In de krimpgebieden zien we dat er veel gebouwd is in Appingedam. Dit is gebeurd onder invloed van het Woon- en Leefbaarheidsplan Eemsdelta dat door de regio is opgesteld. Hierin is afgesproken dat nieuwbouw met name in Appingedam zou plaatsvinden. Verder zien we dat er in de plaatsen in Oost-Groningen waar veel gesloopt is ook is bijgebouwd en er ook is nieuwgebouwd in de kleinere plaatsen.

Netto ontwikkeling woningvoorraad

Per saldo zijn 3.434 woningen sinds 2011 aan de voorraad toegevoegd. Op het tabblad Nieuwbouw-sloop valt te zien dat deze netto toevoeging in specifieke gebieden plaatsvond. Er is een sterke toename in de stad Groningen, maar ook in de gemeente Westerkwartier is een forse toename van de woningvoorraad. In krimpgebieden is sprake van een afname van de woningvoorraad, met uitzondering van enkele grotere plaatsen zoals Winschoten, Veendam en Appingedam. De wijk Hoogezand-Zuid had de sterkste afname van de woningvoorraad (-104), maar deze wordt gecompenseerd door een toename in nabijgelegen wijken. Een dergelijke verschuiving van de woningvoorraad op korte afstand is niet terug te zien in andere gebieden waar de woningvoorraad afneemt, zoals rond Musselkanaal en in het westelijk deel van de gemeente Het Hogeland.

Deze eerste analyse maakt onderdeel uit van een drieluik over veranderingen in de Groningse woningvoorraad sinds 2011. In een tweede analyse kijken we verder naar het type woningen dat is gesloopt. Een derde analyse werpt een blik op wat er is gebeurd met de opengevallen ruimten.