Jongeren aan het woord: mentale gezondheid moet bespreekbaar worden
Geschreven op 6 maart 2025
“Praten over hoe je je voelt moet normaal worden”
Mentale gezondheid is een belangrijk thema onder jongeren in Groningen en Drenthe, maar erover praten gebeurt nog te weinig. Uit het onderzoek van Sociaal Planbureau Groningen en Trendbureau Drenthe onder ruim 2.100 jongeren blijkt dat bijna de helft mentale problemen ziet bij leeftijdsgenoten en een derde hier zelf ervaring mee heeft (gehad). Toch geeft slechts een kwart aan openlijk over mentale gezondheid te praten, meestal met ouders of vrienden. Daarnaast weet een groot deel van de jongeren niet goed waar ze terechtkunnen als ze zich mentaal niet goed voelen.
Naast de vragenlijst spraken we met ongeveer 100 jongeren op scholen in Groningen en Drenthe. Hierdoor kregen we een beter beeld van hoe jongeren tussen de 12 en 18 jaar naar mentale gezondheid kijken. Wat ervaren ze? Praten ze erover? En wat helpt hen om zich beter te voelen?
Lees het volledige rapport Jeugdpanel – Mentale gezondheid door de ogen van jongeren (PDF)
Taboe doorbreken en bewustzijn creëren
Jongeren geven aan dat mentale gezondheid bespreekbaar maken enorm belangrijk is. “Het taboe moet verdwijnen. Juist daarom is het belangrijk om het gesprek aan te gaan, zodat jongeren zich vrij voelen om hulp te vragen zonder zich bezwaard te voelen,” zegt een jongere.
Ook pleiten jongeren voor een bredere en structurele aanpak, met meer aandacht voor mentale gezondheid op school. Ze vinden dat ‘levensvaardigheden’ – zoals omgaan met stress, emoties en tegenslagen – net zo belangrijk zijn als vakken als wiskunde en geschiedenis. Dit zou bijvoorbeeld in mentorlessen een vaste plek kunnen krijgen.
Een laagdrempelig aanspreekpunt
Naast aandacht in de les willen jongeren ook een laagdrempelig aanspreekpunt op school: iemand die ze kennen en makkelijk kunnen benaderen. Vertrouwen en onafhankelijkheid zijn daarbij essentieel: “Je deelt het niet omdat je bang bent voor de reacties, je weet niet altijd wie je in vertrouwen kunt nemen” geeft een jongere aan. Een bekend gezicht zou die drempel kunnen verlagen.
Wat jongeren nodig hebben
Uit gesprekken met jongeren komen drie belangrijke aanbevelingen naar voren:
- Maak praten over mentale gezondheid normaal. Doorbreek het taboe en zorg dat dit onderwerp op school en thuis besproken wordt.
- Luister naar jongeren, steun hen en verken samen oplossingen. Jongeren weten vaak zelf goed wat ze nodig hebben. Neem hen serieus.
- Zorg voor zichtbare en toegankelijke ondersteuning. Jongeren moeten weten waar ze terechtkunnen als ze zich niet goed voelen. Maak duidelijk wie beschikbaar is en hoe ze hulp kunnen krijgen.
Jongerenparticipatie in actie
Via ons jeugdpanel krijgen jongeren niet alleen een stem, maar zorgen we er ook voor dat hun ervaringen en adviezen worden verwerkt in aanpakken en beleid. Dat betekent ook: terugkoppeling aan jongeren zelf.
Wat vinden bestuurders van de resultaten uit ons onderzoek? En wat gebeurt er met de input van jongeren? Samen met Spot TV maakten we een video waarin we deze reacties delen. Wil je weten wat jongeren te vertellen hebben en hoe hun input wordt gebruikt? Bekijk de video hier:
Door jongeren een stem te geven én hun input te laten landen in beleid, maken we samen mentale gezondheid beter bespreekbaar! Wil je met ons meedenken over hoe we deze input kunnen vertalen naar de praktijk? Neem dan contact op met Imke Oosting of Evelien Mulder
Over het Jeugdpanel
Het jeugdpanel geeft jongeren een stem in maatschappelijke vraagstukken en beleidsvorming. Het Groninger – en Drents Jeugdpanel werken samen met middelbare scholen van alle onderwijsniveaus verspreid over de beide provincies. Leerlingen vullen digitale vragenlijsten in, waarna ze tijdens klassengesprekken gevraagd worden om oplossingsrichtingen te geven. De aanpak is toegankelijk, laagdrempelig en biedt jongeren de kans zich gehoord te voelen.
