Doetafels willen structurele inzet op preventieve zorg en ondersteuning voor ouderen

Geschreven op 9 juli 2019

“De Doetafel denkt dat regie op provinciale schaal nodig is om preventieve methoden duurzaam van de grond te krijgen.”

Investeren in preventie en positieve gezondheid draagt bij aan het welbevinden van ouderen en helpt voorkomen dat zij onnodig in het medisch circuit terechtkomen. Dit is één van de uitkomsten van het onderzoek ‘Kijk op de Keten’ van Sociaal Planbureau Groningen. Sinds de werkconferentie waarop dit onderzoek centraal stond (november 2018), buigen twee Doetafels zich over de vraag hoe de positie van de preventieve zorg en ondersteuning kan worden versterkt. Het werk aan de Doetafels is in uitvoering, maar we kunnen al wel een impressie geven van wat er is besproken en wat de Doetafels verder gaan doen.

In de Doetafel ‘Langer Vitaal & Positief Gezond’ is de centrale vraag hoe zelfstandig oud worden in eigen omgeving en met een goede kwaliteit van leven gestimuleerd kan worden. Gemeenten zijn hierin een belangrijke partij, vinden de deelnemers. Gemeenten pakken dit op in hun welzijnsbeleid en soms bij ‘wonen’. Ideaal zou zijn als preventie echt integraal wordt benaderd, met aandacht voor wonen, welbevinden, zingeving, eten en bewegen, en ouderen zelf een actieve rol hebben. Maar in de praktijk lukt dat lang niet overal. Bovendien hebben meerdere gemeenten bezuinigingen aangekondigd, die leiden tot minder inzet op de preventieve ondersteuning.

Aanjagers en goede voorbeelden nodig

Het stimuleren van ‘vitaal ouder worden’ is geen gemakkelijke opgave. Binnen de gemeentelijke organisatie moeten verschillende afdelingen bijdragen. Daarnaast is hulp van vele externe partijen nodig. Doordat het aantal 80’plussers in de bevolking sterk gaat toenemen kunnen gemeenten er niet omheen om de opgave op te pakken. Volgens de Doetafel zijn aanjagers met overtuigingskracht nodig en goede praktijkvoorbeelden. De Doetafel ziet voor zichzelf de rol om de urgentie van het vraagstuk onder de aandacht te brengen en informatie over mogelijke aanpakken en instrumenten te delen. Daarvoor wil ze ‘serious gaming’ inzetten.

Preventie kan op vele manieren

De Doetafel ‘ouderen en mantelzorgers’ heeft vier methoden geanalyseerd die (bewezen) effectief zijn als het gaat om het verbinden van het formele en informele netwerk van ouderen, vroegsignalering en casusregie. In de methoden zijn verschillende vormen van preventie aan de orde: van voorkomen van gezondheidsproblemen tot vroegtijdig signaleren en voorkomen van verergering en complicaties. Zo zit de methode ‘Spil even buurten’, die succesvol is in het tot stand brengen van onderlinge contacten tussen eenzame buurtbewoners, helemaal aan de voorkant. Terwijl ‘SamenOud’ vooral is bedoeld om 70-plussers op tijd in beeld te krijgen en integrale zorg en, indien nodig, ondersteuning te bieden. Voor elk van de methoden geldt dat ze met investering in relatief goedkope ondersteuning of zorg voorkomen dat duurdere en complexere oplossingen nodig zijn. Zo voorkomt de welzijnswerker dat mensen met sociale vragen naar de huisarts gaan en wordt dankzij de specialist ouderengeneeskunde in de huisartsenpraktijk minder vaak gekozen voor opname in ziekenhuis, verpleeghuis of op de spoedeisende hulp.

Structurele financiering lastig

De Doetafel concludeert dat er meerdere methoden beschikbaar zijn waar we in de provincie Groningen van kunnen leren en die we kunnen toepassen om de zorg voor ouderen te verbeteren. Maar voor integrale vormen van hulp en ondersteuning, waarbij meerdere disciplines moeten samenwerken, is het lastig om duurzame financiering te verkrijgen. De Doetafel denkt dat regie op provinciale schaal nodig is om preventieve methoden duurzaam van de grond te krijgen. Hiervoor willen de aanwezigen zich hard maken. Om te beginnen stellen zij een position paper op: een gezamenlijk signaal van betrokken partijen in de provincie Groningen over wat er aan de hand is en moet gebeuren om de zorg voor ouderen op orde te krijgen en te houden.

Doetafels

De deelnemers aan de Doetafels zijn werkzaam bij/voor de RUG, Hanzehogeschool, Zorgbelang Groningen, Platform Hattinga Verschure, ELANN/GZIO, Martini Ziekenhuis, De Hoven, Zorgplein Noord, Kwartier Zorg & Welzijn, De Schans, WIJ Beijum, Rzijn, Humanitas, Geriatrisch Expertise Netwerk DAL of als zelfstandige (beleidsadviseur, specialist ouderengeneeskunde, mantelzorgmakelaar).

Wil je aansluiten bij de Doetafels? Meld je dan aan bij één van de onderstaande personen.