Jong en oud bezig met gezond blijven, maar veel ruimte voor verbetering
Geschreven op 19 december 2019
“Jongeren noemen veel vaker dan ouderen dat ze contacten maken moeilijk vinden.”
Bijna zes op de tien inwoners van de provincie Groningen doet of laat bewust dingen om gezond en vitaal te blijven. Toch zou driekwart naar eigen zeggen zijn gedrag op dit punt nog kunnen verbeteren. Bijvoorbeeld door meer te ontspannen of juist meer te bewegen. De gezondheid en vitaliteit van ouderen kan volgens Groningers het best worden gestimuleerd door eenzaamheid aan te pakken en voor passende huisvesting te zorgen. Dit alles valt op te maken uit het Groninger Panelonderzoek naar ‘vitaal oud worden’, dat afgelopen zomer is uitgevoerd. Bijna 4.500 panelleden deden hieraan mee.
Beoordeling van eigen gezondheid
De panelleden geven hun eigen gezondheid gemiddeld het rapportcijfer 7,6. Ouderen scoren lager dan jongeren, maar de verschillen tussen leeftijdsgroepen zijn klein. Het gemiddelde rapportcijfer van de 75+’ers ligt maar een half puntje lager dan dat van de leeftijdscategorie 18-34 jaar (7,3 en 7,8).
Veel psychische klachten in de leeftijdsgroep 18-34 jaar
Men zegt wel: ouderdom komt met gebreken. Het zal niet verbazen dat de hinder die mensen ondervinden van lichamelijke klachten toeneemt naarmate men ouder wordt. Opvallender is het dat psychische klachten en persoonlijke problemen juist vaker voorkomen bij jongeren. Met het oplopen van de leeftijd neemt het aantal mensen dat hier last van heeft af. Vooral in de leeftijdsgroep 18-34 jaar ondervinden veel mensen hinder van psychische klachten en persoonlijke problemen. Deze uitkomst is in lijn met ander onderzoek, waaruit blijkt dat vooral millennials last hebben van stress en burn-out.
Merendeel panelleden past gedrag aan om gezonder te blijven
Meer dan de helft van de panelleden (56%) doet bewust dingen of laat bewust dingen na om gezond en vitaal te blijven. Een kwart van de panelleden wil zijn gedrag niet (verder) aanpassen. Dit betreft vooral mensen met een goede gezondheid. Mensen van 75 jaar en ouder zijn het minst veranderingsgezind. In deze leeftijdsgroep wil 44% zijn gedrag niet veranderen. In verreweg de meeste gevallen is dat geen kwestie van gebrek aan motivatie om gezond te leven; veel mensen leven naar eigen zeggen al gezond. Mensen die hun gedrag wel willen aanpassen noemen het vaakst dat er meer ontspanning in hun leven zou moeten komen of dat ze meer zouden moeten bewegen.
De redenen die mensen noemen om niet zo gezond te leven als ze zouden willen, laten grote verschillen zien tussen de jongste en oudste groep in het onderzoek. Bij bijna één op de drie 75+’ers vormt de eigen gezondheid een belemmering. In de leeftijdsgroep 18-34 jaar zijn tekort aan geld en tijd de belangrijkste factoren. Verder valt op dat jongeren veel vaker dan ouderen noemen dat ze contacten maken moeilijk vinden. Dit zou te maken kunnen hebben met het gegeven dat millennials hogere eisen stellen aan hun contacten, maar het is ook denkbaar dat zij minder contactvaardig zijn. Vervolgonderzoek kan daarover wellicht uitsluitsel geven.
Sociaal contact en huisvesting belangrijk voor vitaliteit ouderen
De meeste vragen in het onderzoek gingen over de eigen gezondheid en vitaliteit. Daarnaast was er de vraag ‘wat zou u doen om oudere inwoners zo lang mogelijk gezond en vitaal te houden als u het voor het zeggen had in uw gemeente?’. Bij deze vraag kwamen heel andere dingen naar voren dan bij de persoonlijke vragen. Voorkomen van eenzaamheid en zorgen voor passende huisvesting werden verreweg het vaakst genoemd, zowel door 75+’ers als door jongere deelnemers aan het onderzoek.
Concreet denkt men bij het voorkomen van eenzaamheid aan: in gesprek gaan met ouderen via huisbezoeken, sociale ontmoetingsplekken in de buurt creëren en vrijwilligers/buddies inzetten. ‘Passende huisvesting’ omvat onder meer het realiseren van levensloopbestendige woningen, waar jong en oud gemengd wonen en elkaar helpen.
Verspreiding uitkomsten
De resultaten van het onderzoek zijn besproken op het Kennisfestival ‘Langer Vitaal & Zelfstandig’ dat op 29 november jl. in het Provinciehuis plaatsvond. Hier waren circa 140 bestuurders, beleidsmakers en zorgprofessionals aanwezig. Zowel RTV Noord als Dagblad van het Noorden hebben aandacht besteed aan de uitkomsten van het onderzoek.
